داغ کربلا در خانه‌های چهنو زنده می‌شود

کوچه «چهنو» آن‌قدر قدیمی است که نام خود را به کوچه‌های اطراف هم داده تا یک محله با همین نام شکل بگیرد. از اواسط دهه ۳۰ خورشیدی که زمین‌های کشاورزی این قسمت کم‌کم جای خود را به خانه‌های مردم می‌دهد تا سال ۱۳۴۷ که مسجد شجره ساخته می‌شود، تمام روضه‌خوانی‌های محله در وسط کوچه برگزار می‌شود.

هیچ فضای مناسبی برای این‌گونه فعالیت‌ها نیست و مردم با فرش‌کردن کوچه و سیاه‌پوش کردن در و دیوار خانه‌ها مجلس عزاداری امام حسین (ع) را مهیا می‌کنند. از آن سال به بعد، هم چند مسجد دیگر در کوچه ساخته می‌شود و هم مردم مجالس روضه‌خوانی را در خانه‌های خودشان برپا می‌کنند.

یکی از آن مردم حاج غلامحسین یزدانی است که قدیمی‌ترین روضه‌خانگی چهنو را همچنان برگزار می‌کند. با این پیرغلام هفتادوپنج ساله سری زده ایم به مکان‌هایی که هر محرم، زنده‌دار حماسه عاشورا در محله چهنو هستند.

حاج‌آقا یزدانی خیلی ذهنش را می‌گردد تا یک روضه پرشور عین روضه‌های قدیم محله پیدا کند، اما چیزی دستش را نمی‌گیرد. می‌گوید قدیم که مسجد نبود کل اهل محل همین وسط کوچه در یک مجلس جمع می‌شدند و عزاداری می‌کردند.

روز اول محرم است. از میان مساجد قدیمی محله، «رضویه» که برای بازسازی خراب شده و «بنی‌حاتم» و «امام حسین (ع)» هم هنوز سیاه‌پوش نشده اند، فقط مسجد شجره است که طبق سنت هرساله از چند روز قبل از محرم سیاه‌پوش شده و در دهه اول محرم هر شب برنامه عزاداری دارد.

روضه خانه خود حاج غلامحسین هم، یک روضه هفتگی چرخشی بوده که هر هفته در خانه یکی از اعضا برگزار می‌شده، اما از سی سال پیش دیگر نچرخیده و اینجا ماندگار شده است. او وقتی خودش بچه بوده در روضه حضرت رقیه (س) که «حاج‌قدیر» نامی بانی‌اش بوده، شرکت می‌کرده و حالا خودش روضه‌ای با همان نام را می‌گرداند.

آقای «لشکری» راه پدرش را ادامه داده و چندین سال است که در اولین فرعی چهنو ۷ هیئت خانگی دو طفلان حضرت زینب (س) را می‌گرداند. خیلی از بچه‌های کوچک محله، میهمان این هیئت هستند و بعد از بازی در روضه‌خوانی‌ها در کنار والدین خود می‌نشینند.

هیئت جوادالائمه (ع) در اولین فرعی چهنو ۱۲ را حاج علی اصغر شاهدی دهه ۴۰ در خانه‌اش بنیان می‌گذارد. اینجا قبل از هر محرم، کمکی می‌روند و به اهل کوچه و بازاریان تسلیت می‌گویند. آقای «صنوبری» و آقای «سیفی» با همراهی عموزاده‌های «نیازمند» هیئت را آماده می‌کنند، چون از همین روز اول برنامه دارند.

سیاه‌پوشی آخر چهنو که از آن طرف می‌شود چمن ۴۶ کار جوان‌های هیئت جوانان حضرت رقیه (س) است. آنها از صبح کار سیاه‌پوشی هیئت و کوچه‌های اطراف را شروع کرده‌اند تا همه چیز مهیای عزاداری نخستین شب محرم باشد. اینجا هم هر ۱۰ شب برنامه‌عزاداری برپاست.

* این گزارش دوشنبه ۱۸ تیرماه ۱۴۰۳ در شماره ۵۸۴ شهرآرامحله منطقه ۵ و ۶ چاپ شده است.